H ve P İfadeleri
Küresel Uyumlaştırma Sistemi (GHS = Globally
Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals ) Birleşmiş
Milletler tarafından, tehlikeli kimyasalları aynı şekilde sınıflandırılması ve
etiketlenmesi için geliştirilmiş bir sistemdir. 1 Haziran 2015 yılı itibariyle
sadece GHS sistemi kullanılacaktır.
Bu sistemde eski AB sınıflandırma
direktiflerinde geçen R-ibarelerinin (Risk Phrases) yerini Tehlike
Cümleleri/Zarar ifadeleri (H-İfadeleri/H-İbareleri: Hazard Statements)
ve S-ibarelerinin (Safety Phrases) yerini Önlem Cümleleri/Önlem İfadeleri (P-İfadeleri/P-İbareleri:
Precautionary Statements) alacaktır.
ZARAR İFADELERİ
H200
Serisi: Fiziksel zarar ifadeleri ve kodları
·
H200 Kararsız patlayıcı.
·
H201 Patlayıcı; kütlesel patlama zararı.
·
H202 Patlayıcı; ciddi yansıtım zararı.
·
H203 Patlayıcı; yangın, patlama veya yansıtım
zararı.
·
H204 Yangın veya yansıtım zararı.
·
H205 Yangında kütlesel patlamaya yol
açabilir.
·
H220 Aşın alevlenir gaz.
·
H221 Alevlenir gaz.
·
H222 Aşın alevlenir aerosol.
·
H223 Alevlenir aerosol.
·
H224 Aşın alevlenir sıvı ve buhar.
·
H225 Çok alevlenir sıvı ve buhar.
·
H226 Alevlenir sıvı ve buhar.
·
H228 Alevlenir katı.
·
H240 Isıtma patlamaya yol açabilir.
·
H241 Isıtma yangına veya patlamaya yol
açabilir.
·
H242 Isıtma yangına yol açabilir.
·
H250 Hava ile temas ettiğinde ani yangınlara
yol açabilir.
·
H251 Kendiliğinden ısınır; alev alabilir.
·
H252 Büyük miktarlarda kendiliğinden ısınır;
yangına yol açabilir.
·
H260 Su ile temas ettiğinde kendiliğinden
tutuşabilen yanıcı gazlar yayar.
·
H261 Su ile temas ettiğinde yanıcı gazlar
yayar.
·
H270 Yangına yol açabilir veya yangını
şiddetlendirebilir; oksitleyici.
·
H271 Yangına veya patlamaya yol açabilir;
güçlü oksitleyici.
·
H272 Yangını güçlendirebilir; oksitleyici.
·
H280 Basınçlı gaz içerir; ısıtıldığında
patlayabilir.
·
H281 Soğutulmuş gaz içerir; soğuktan yanma
veya yaralanmalara yol açabilir.
·
H290 Metalleri aşındırabilir.
H300
Serisi: Sağlığa ilişkin zarar ifadeleri ve kodları
·
H300 Yutulması halinde öldürücüdür.
·
H301 Yutulması halinde toksiktir.
·
H302 Yutulması halinde zararlıdır.
·
H304 Solunum yoluna nüfuzu ve yutulması
halinde öldürücüdür.
·
H310 Cilt ile teması halinde öldürücüdür.
·
H311 Cilt ile teması halinde toksiktir.
·
H312 Cilt ile teması halinde zararlıdır.
·
H314 Ciddi cilt yanıklarına ve göz hasarına
yol açar.
·
H315 Cilt tahrişine yol açar.
·
H317 Alerjik cilt reaksiyonlarına yol açar.
·
H318 Ciddi göz hasarına yol açar.
·
H319 Ciddi göz tahrişine yol açar.
·
H330 Solunması halinde öldürücüdür.
·
H331 Solunması halinde toksiktir.
·
H332 Solunması halinde zararlıdır.
·
H334 Solunması halinde nefes alma zorlukları,
astım nöbetleri veya alerjiye yol açabilir.
·
H335 Solunum yolu tahrişine yol açabilir.
·
H336 Rehavete veya baş dönmesine yol
açabilir.
·
H340 Genetik hasara yol açabilir.
·
H341 Genetik hasara yol açma şüphesi var.
·
H350 Kansere yol açabilir.
·
H351 Kansere yol açma şüphesi var.
·
H360 Doğmamış çocukta hasara yol açabilir
veya üremeye zarar verebilir.
·
H361 Doğmamış çocukta hasara yol açma veya
üremeye zarar verme şüphesi var.
·
H362 Emzirilen çocuğa zarar verebilir.
·
H370 Organlarda hasara yol açar.
·
H371 Organlarda hasara yol açabilir.
·
H372 Uzun süreli veya tekrarlı maruz kalma
sonucu organlarda hasara yol açar.
·
H373 Uzun süreli veya tekrarlı maruz kalma
sonucu organlarda hasara yol açabilir .
·
H300+H310 Yutulması halinde veya ciltle
teması halinde öldürücüdür.
·
H300+H330 Yutulduğunda veya solunduğunda
öldürücüdür.
·
H310+H330 Ciltle temas ettiğinde veya
solunduğunda öldürücüdür.
·
H300+H310+H330 Yutulduğunda, ciltle temas
ettiğinde veya solunduğunda öldürücüdür.
·
H301+H311 Yutulması halinde veya ciltle
teması halinde toksiktir.
·
H301+H331 Yutulduğunda veya solunduğunda
toksiktir.
·
H311+H331 Ciltle temas ettiğinde veya
solunduğunda toksiktir.
·
H301 +H311+H331 Yutulduğunda, ciltle temas
ettiğinde veya solunduğunda toksiktir.
·
H302+H312 Yutulması halinde veya ciltle
teması halinde zararlıdır.
·
H302+H332 Yutulduğunda veya solunduğunda
zararlıdır.
·
H312+H332 Ciltle temas ettiğinde veya
solunduğunda zararlıdır.
·
H302+H312+H332 Yutulduğunda, ciltle temas
ettiğinde veya solunduğunda zararlıdır.
·
H350İ Soluma ile kansere yol açabilir.
·
H360F Üremeye zarar verebilir.
·
H360D Doğmamış çocukta hasara yol açabilir.
·
H361f Üremeye zarar verme şüphesi var.
·
H361d Doğmamış çocukta hasara yol açma
şüphesi var.
·
H360FD Üremeye zarar verebilir. Doğmamış çocukta
hasara yol açabilir.
·
H361fd Üremeye zarar verme şüphesi var.
Doğmamış çocukta hasara yol açma şüphesi var.
·
H360Fd Üremeye zarar verebilir. Doğmamış
çocukta hasara yol açma şüphesi var.
·
H360Df Doğmamış çocukta hasara yol açabilir.
Üremeye zarar verme şüphesi var.
H400
Serisi: Çevresel zarar ifadeleri ve kodları
·
H400 Sucul ortamda çok toksiktir.
·
H410 Sucul ortamda uzun süre kalıcı, çok
toksik etki.
·
H411 Sucul ortamda uzun süre kalıcı, toksik
etki.
·
H412 Sucul ortamda uzun süre kalıcı, zararlı
etki.
·
H413 Sucul ortamda uzun süre kalıcı, zararlı
etki yapabilir.
İlave
zarar ifadeleri ve kodları
Avrupa
Birliğinde ayrıca aşağıdaki diğer H ifadeleri kullanılır.
Fiziksel özellikler
·
EUH001 Kuru haldeyken patlayıcıdır.
·
EUH006 Hava ile teması halinde ve havasız ortamda
patlayıcıdır.
·
EUH014 Su ile şiddetli tepkime verir.
·
EUH018 Kullanım sırasında alevlenen /
patlayan buhar-hava karışımı oluşturabilir.
·
EUH019 Patlayıcı peroksitler oluşturabilir.
·
EUH044 Kapalı ortamda ısıtıldığında patlama
riski var.
Sağlığa ilişkin özellikler
·
EUH029 Su ile temasında toksik gaz çıkarır.
·
EUH031 Asitlerle temasında toksik gaz
çıkarır.
·
EUH032 Asitlerle temasında çok toksik gaz
çıkarır.
·
EUH066 Tekrarlı maruz kalmalarda ciltte
kuruluğa ve çatlaklara neden olabilir.
·
EUH070 Gözle teması halinde toksiktir.
·
EUH071 Solunum yolunda aşınmaya yol açar.
Bazı karışımlara ilişkin ilave etiket unsurları/bilgileri
·
EUH 201/201A Kurşun içerir. Çocuklar
tarafından çiğnenebilecek veya emilebilecek yüzeyler üzerinde
kullanılmamalıdır.
Dikkat!
Kurşun içerir.
·
EUH202 Siyanoakrilat. Tehlikelidir. Cildi ve
gözleri saniyeler içinde yapıştırır. Çocukların erişiminden uzak tutun.
·
EUH203 Krom (VI) içerir. Alerjik
reaksiyonlara neden olabilir.
·
EUH204 İzosiyanat içerir. Alerjik
reaksiyonlara yol açabilir.
·
EUH205 Epoksi bileşenleri içerir. Alerjik
reaksiyonlara yol açabilir.
·
EUH206 Dikkat! Diğer ürünlerle birlikte
kullanmayın. Tehlikeli gazlar açığa çıkarabilir (klorür).
·
EUH207 Dikkat! Kadmiyum içerir. Kullanım
esnasında tehlikeli dumanlar ortaya çıkar. İmalatçı tarafından sağlanan
bilgilere başvurun. Güvenlik talimatlarına uyun.
·
EUH208 (Hassaslaştırıcı maddenin ismi)
içerir. Alerjik reaksiyona yol açabilir.”
·
EUH209/209A Kullanım esnasında çok alevlenir
hale gelebilir. Kullanım esnasında alevlenir hale gelebilir.
·
EUH210 Talep halinde güvenlik bilgi formu
sağlanabilir.
·
EUH401 insan sağlığına ve çevreye yönelik
riskleri önlemek için, kullanma talimatlarına uyun.
ÖNLEM İFADELERİ
P100
Serisi: Genel amaçlı önlem ifadeleri ve kodları
·
P101 Tıbbi tavsiye gerekiyorsa, ambalajı veya
etiketi saklayın.
·
P102 Çocukların erişemeyeceği yerde saklayın.
·
P103 Kullanmadan önce etiketi okuyun.
P200
Serisi: Tedbir amaçlı önlem ifadeleri ve kodları
·
P201 Kullanmadan önce özel talimatları
okuyun.
·
P202 Bütün önlem ifadeleri okunup
anlaşılmadan elleçlemeyin.
·
P210 Isıdan/kıvılcımdan/alevden/sıcak
yüzeylerden uzak tutun. - Sigara içilmez.
·
P211 Aleve veya diğer ateş kaynaklarına doğru
püskürtmeyin.
·
P220 Kıyafetlerden/.. ./yanıcı malzemelerden
uzak tutun/saklayın.
·
P221 Yanıcılarla/... karışmasını önleyici her
türlü önlemi alın.
·
P222 Hava ile temasına izin vermeyin.
·
P223 Şiddetli tepkime ve alevlenme
olasılığından dolayı, su ile herhangi olası temasından kaçının.
·
P230 ... ile ıslak tutun.
·
P231 Asal gaz ile elleçleyin.
·
P232 Nemden koruyun.
·
P233 Kabı sıkıca kapalı tutun.
·
P234 Sadece orijinal kabında saklayın.
·
P235 Soğuk tutun.
·
P240 Kabı ve alıcı ekipmanı toprağa
oturtun/bağlayın.
·
P241 Patlamaya dayanıklı
elektrikli/havalandırma/tutuşturucu/.../malzeme kullanın.
·
P242 Sadece ateş almayan aletler kullanın.
·
P243 Statik boşalmaya karşı önleyici
tedbirler alın.
·
P244 Kısma vanalarını gres ve yağdan uzak
tutun.
·
P250 Öğütme/şok/.../sürtünmeye maruz
bırakmayın.
·
P251 Basınçlı kap: Kullanımdan sonra bile
delmeyin veya yakmayın.
·
P260 Tozunu/dumanını/gazını/sisini/buharını/spreyini
solumayın.
·
P261
Tozunu/dumanını/gazını/sisini/buharını/spreyini solumaktan kaçının.
·
P262 Gözle, ciltle veya kıyafetle temas
ettirmeyin.
·
P263 Hamilelikte/anne sütü verirken temastan
kaçının.
·
P264 Elleçlemeden sonra ... ile iyice
yıkayın.
·
P270 Bu ürünü kullanırken hiçbir şey yemeyin,
içmeyiniz veya sigara içmeyin.
·
P271 Sadece dışarıda veya iyi havalandırılan
bir alanda kullanın.
·
P272 Kirlenmiş kıyafetleri işyeri dışına
çıkarmayın.
·
P273 Çevreye verilmesinden kaçının.
·
P280 Koruyucu eldiven/koruyucu kıyafet/göz
koruyucu/yüz koruyucu kullanın.
·
P281 Kişisel koruyucu ekipman kullanın.
·
P282 Soğuk geçirmez eldiven/yüz kalkanı/göz
koruyucu kullanın.
·
P283 Ateş/alev dayanıklı/geciktirici kıyafet
giyin.
·
P284 Solunum koruyucu giyin.
·
P285 Yetersiz havalandırma varsa, solunum
koruyucu giyin.
·
P231+P232 Asal gazla elleçleyin. Nemden
koruyun.
·
P235+P410 Soğuk saklayın. Güneş ışığından
koruyun.
P300
Serisi: Müdahale amaçlı önlem ifadeleri ve kodları
·
P301 Yutulması halinde:
·
P302 Cildin üzerinde olması halinde:
·
P303 Cildin(veya saçın) üzerinde olması
halinde:
·
P304 Solunması halinde:
·
P305 Gözle teması halinde:
·
P306 Giysi ile teması halinde:
·
P307 Maruz kalınma halinde:
·
P308 Maruz kalınma veya etkileşme halinde:
·
P309 Maruz kalınma veya kendini kötü hissetme
halinde:
·
P310 Hemen ZEHİR MERKEZİNİ veya
doktoru/hekimi arayın.
·
P311 ZEHİR MERKEZİNİ veya doktoru/hekimi
arayın.
·
P312 Kendinizi iyi hissetmezseniz, ZEHİR
MERKEZİNİ veya doktoru/hekimi arayın.
·
P313 Tıbbi tavsiye alın/doktorunuza başvurun.
·
P314 Kendinizi iyi hissetmezseniz, tıbbi
tavsiye/müdahale alınız.
·
P315 Hemen tıbbi tavsiye/müdahale alın.
·
P320 Özel acil müdahale gerekli (etikete
bakın)
·
P321 Özel müdahale gerekli (etikete bakın)
·
P322 Özel önlemler (etikete bakın)
·
P330 Ağzınızı çalkalayın.
·
P331 Kustur MAYIN.
·
P332 Cilt tahrişi oluşması halinde:
·
P333 Cilt tahrişi veya pişik oluşması
halinde:
·
P334 Soğuk suya batırın veya ıslak bandaja
sarın.
·
P335 Ciltte kalan parçalan temizleyin.
·
P336 Donmuş kısımları ılık su ile eritin.
Etkilenmiş alanı silmeyin.
·
P337 Göz tahrişinin geçmemesi halinde:
·
P338 Kontakt lens, varsa ve çıkarması
kolaysa, çıkarın. Sürekli çalkalayın.
·
P340 Maruz kalan kişiyi açık havaya çıkarın
ve rahat nefes alabileceği pozisyonda olmasını sağlayın.
·
P341 Nefes almakta güçlük çekiyorsa, maruz
kalan kişiyi açık havaya çıkarın ve rahat nefes alabileceği pozisyonda olmasını
sağlayın.
·
P342 Solunum bulgularının görülmesi halinde:
·
P350 Bol sabun ve su ile iyice yıkayın.
·
P351 Su ile birkaç dakika dikkatlice
durulayın.
·
P352 Bol sabun ve su ile yıkayın.
·
P353 Cildinizi su/duş ile durulayın.
·
P360 Kirlenmiş giysi ve cildinizi,
giysilerinizi çıkarmadan önce bol su ile hemen durulayın.
·
P361 Kirlenmiş tüm giysilerinizi hemen
kaldırın/çıkarın.
·
P362 Kirlenmiş giysilerinizi çıkarın ve
yeniden kullanmadan önce yıkayın.
·
P363 Kirlenmiş giysilerinizi yeniden
kullanmadan önce yıkayın.
·
P370 Yangın çıkması durumunda:
·
P371 Büyük yangın ve büyük miktarlar
durumunda:
·
P372 Yangın durumunda patlama riski.
·
P373 Yangın patlayıcılara ulaştığında,
yangına MÜDAHALE ETMEYİN.
·
P374 Yangına makul bir mesafeden normal
önlemler alarak müdahale edin.
·
P375 Patlama riskine karşı yangına uzaktan
müdahale edin.
·
P376 Güvenli ise sızıntıyı durdurun.
·
P377 Gaz sızıntısına bağlı yangın: Sızıntı
güvenli olarak durdurulmadan söndürmeyin.
·
P378 Söndürme için ... kullanın.
·
P380 Alanı boşaltın.
·
P381 Güvenli ise tüm tutuşturucu kaynaklarını
ortadan kaldırın.
·
P390 Maddi hasarı önlemek için sıvı
döküntüleri temizleyin.
·
P391 Döküntüleri toplayın.
·
P301+P310 YUTULDUĞUNDA: ZEHİR MERKEZİNİ veya
doktoru/hekimi arayın.
·
P301+P312 YUTULDUĞUNDA: kendinizi iyi
hissetmiyorsanız ZEHİR MERKEZİNİ veya doktoru/hekimi arayın.
·
P301+P330+P331 YUTULDUĞUNDA: ağzınızı
durulayın. istifra etmeye ÇALIŞMAYIN.
·
P302+P334 DERİ İLE TEMAS HALİNDE İSE: Soğuk
suya daldırın/ıslak bezlerle sarın.
·
P302+P350 DERİ İLE TEMAS HALİNDE İSE: Bol
sabun ve su ile iyice yıkayın.
·
P302+P352 DERİ İLE TEMAS HALİNDE İSE: Bol
sabun ve su ile yıkayın.
·
P303+P361+P353 DERİ (veya saç) İLE TEMAS
HALİNDE İSE: Kirlenmiş tüm giysilerinizi hemen kaldırın/çıkartın. Cildinizi
su/duş ile durulayın.
·
P304+P340 SOLUNDUĞUNDA: Nefes alıp vermesi
zorlaşmış ise, Kurbanı temiz havaya çıkartın ve kolay biçimde nefes alması için
rahat bir pozisyonda tutun.
·
P304+P341 SOLUNDUĞUNDA: Nefes alıp vermesi
zorlaşmış ise, Kurbanı temiz havaya çıkartın ve kolay biçimde nefes alması için
rahat bir pozisyonda tutun.
·
P305+P351+P338 GÖZ İLE TEMASI HALİNDE: Su ile
birkaç dakika dikkatlice durulayın. Takılı ve yapması kolaysa, kontak lensleri
çıkartın. Durulamaya devam edin.
·
P306+P360 GİYSİ İLE TEMASI HALİNDE: Kirlenmiş
giysi ve cildinizi, giysilerinizi çıkarmadan önce bol su ile hemen durulayın.
·
P307+P311 Maruz kalınma halinde: ZEHİR
MERKEZİNİ veya doktoru/hekimi arayın.
·
P308+P313 Maruz kalınma veya etkileşme
halinde İSE: Tıbbi yardım/bakım alın.
·
P309+P311 Maruz kalınma veya kendini iyi
hissetmeme halinde: ZEHİR MERKEZİNİ veya doktoru/hekimi arayın.
·
P332+P313 Ciltte tahriş söz konusu ise: Tıbbi
yardım/müdahale alın.
·
P333+P313 Ciltte tahriş veya kaşıntı söz
konusu ise: Tıbbi yardım/müdahale alın.
·
P335+P334 Parçacıkları cildinizden hafifçe
temizleyin. Soğuk suya daldırın/ıslak bezlerle sarın.
·
P337+P313 Göz tahrişi kalıcı ise: Tıbbi
yardım/bakım alın.
·
P342+P311 Solunum bulguları gösterirse: ZEHİR
MERKEZİNİ veya doktoru/hekimi arayın.
·
P370+P376 Yangın durumunda: Güvenli ise sızıntıyı
durdurun.
·
P370+P378 Yangın durumunda: Söndürme için ...
kullanın, (uygun malzeme üretici tarafından belirtilir).
·
P370+P380 Yangın durumunda: Alanı boşaltın.
·
P370+P380+P375 Yangın durumunda: Alanı
boşaltın. Patlama riskine karşı yangınla uzaktan savaşın.
·
P371+P380+P375 Büyük yangın ve büyük
miktarlar durumunda: Tahliye alanı. Patlama riskine karşı yangına uzaktan
müdahale edin.
400
Serisi: Depolama ile ilgili önlem ifadeleri ve kodları
·
P401 ... depolayın, (üretici tarafından
belirtilir).
·
P402 Kuru yerde depolayın.
·
P403 İyi havalandırılan yerde depolayın.
·
P404 Kapalı kapta saklayın.
·
P405 Kilit altında saklayın.
·
P406 Aşındırıcılara karşı dayanıklı/dayanıklı
bir iç astara sahip ... kapta depolayın.
·
P407 Yığınlar/paletler arasında hava boşluğu
temin edin.
·
P410 Güneş ışığından koruyun.
·
P411 ... °C/... °F aşmayacak sıcaklıklarda
depolayın.
·
P412 50 °C/122°F aşan sıcaklıklara maruz
bırakmayın.
· P413 ... °C/... °F aşmayacak sıcaklıklarda
... kg/... lbs’den büyük kütle miktarları halinde depolayın.
·
P420 Diğer malzemelerden uzakta depolayın.
·
P422 İçindekileri ... altında depolayın.
·
P402+P404 Kuru alanda depolayanız. Kapalı bir
kapta depolayın.
·
P403+P233 İyi havalandırılmış bir alanda
depolayanız. Kabı sıkıca kapalı tutun.
·
P403+P235 İyi havalandırılmış bir alanda
depolayan. Soğuk tutun.
·
P410+P403 Güneş ışığından koruyun. İyi
havalandırılmış bir alanda depolayın.
·
P410+P412 Güneş ışığından koruyun. 50
°C/122°F aşan sıcaklıklara maruz bırakmayın.
·
P411+P235 ... °C/... °F aşmayacak
sıcaklıklarda depolayın. Soğuk tutun.
500
Serisi: Bertaraf amaçlı önlem ifadeleri ve kodları
·
P501 İçeriği/kabı ... bertaraf edin.
·
P502 Geri dönüşüm/ Geri kazanım için
üreticinizden/tedarikçinizden bilgi talep edin.
